Η παχυσαρκία που εμφανίζεται στα παιδιά απ’ την ηλικία των 2 ετών μέχρι και την εφηβεία αφήνει μέχρι και 80% πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκοι γιατί αυξάνεται το μέγεθος και ο αριθμός των λιποκυττάρων τους. Επίσης, συμβάλλει στην ανάπτυξη παθολογικών ασθενειών, όπως καρδιοπάθειες καθώς και διαβήτη τύπου 2. Έτσι, οι γονείς και τα παιδιά είναι απαραίτητο να αλλάξουν διατροφικές συνήθειες.
ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ
• Ο γρήγορος τρόπος ζωής των γονέων που σε αντίκρισμα με τα παιδιά τους, δεν έχουν το χρόνο να αφιερώσουν την απαραίτητη προσοχή στη διατροφή των παιδιών τους.
• Πολλές φορές, οι γονείς ή και κάποιοι άνθρωποι απ’ το στενό οικογενειακό περιβάλλον για λόγους καθαρά συναισθηματικούς υπερσιτίζουν το παιδί και το πιέζουν να φάει κάτι χωρίς αυτό να πεινάει πάντα, νομίζοντας ότι έτσι θα εκφράσουν την αγάπη τους, εφόσον δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο να αφιερώσουν σ’ αυτό.
• Η απαγόρευση τροφίμων ή η χρήση κάποιων απ’ αυτών ως μέσο επιβράβευσης στα παιδιά είναι επίσης μια αιτία που οδηγεί στην παιδική παχυσαρκία.
• Η εικόνα του παιδιού για τους γονείς του. Οι γονείς πρέπει να είναι πρότυπο για τα παιδιά τους. Τα περισσότερα παχύσαρκα παιδιά έχουν και παχύσαρκους γονείς. Αν τα παιδιά σας βλέπουν ότι εσείς τρέφεστε σωστά και ασκείστε χωρίς αυτό να σας είναι δυσάρεστο, τότε είναι πολύ πιθανό τα παιδιά σας να σας μιμηθούν.
• Οι γενετικοί-κληρονομικοί παράγοντες ή σπάνια κάποια αρρώστια πχ μια ενδοκρινική διαταραχή, μπορούν να προκαλέσουν την παιδική παχυσαρκία.
ΣΤΟΧΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
• Στοχεύουμε στην αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς του παιδιού, η οποία θα επηρεάσει σημαντικά την μετέπειτα ζωή του, γιατί τότε διαμορφώνονται οι διατροφικές συνήθειές του αλλά και γιατί δεν πρέπει να επηρεαστεί η ανάπτυξη του παιδιού. Πρέπει δηλαδή να παρέχονται στο παιδί τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά μέσω της διατροφής του έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η σωστή ανάπτυξη του παιδιού. Επιτυχής διατροφή ενός παιδιού θεωρείται εκείνη η οποία επιτυγχάνει την επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης ή την διατήρηση του βάρους του, ώστε το παιδί καθώς αναπτύσσεται να αποκτήσει το ιδανικό για το ύψος του βάρος.
• Είναι πολύ σημαντικό να δίνονται στα παιδιά κίνητρα για την αύξηση της φυσικής τους δραστηριότητας. Έτσι, θα μειώνεται σταδιακά το θετικό ισοζύγιο ενέργειας και το παιδί θα αποκτήσει φυσιολογικό βάρος.
• Η ποσότητα και η ποιότητα της πρωτεΐνης πρέπει να είναι αυξημένη, λόγω της αύξησης των ιστών του σώματος των παιδιών.
• Αυξημένη πρέπει να είναι και η ποσότητα των βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων που θα βοηθήσουν στη σωστή ανάπτυξη του παιδιού.
• Το κρέας, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα πλήρη δημητριακά πρέπει να αποτελούν τη βάση της διατροφής του παιδιού γιατί είναι τροφές πλούσιες σε πρωτείνη, ασβέστιο, σίδηρο, νερό, άλατα, βιταμίνες και φυτικές ίνες, συστατικά απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού.
• Πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε αν το παιδί χρειάζεται να χάσει βάρος, εκτιμώντας αρχικά αν είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο.
ΠΩΣ ΞΕΡΟΥΜΕ ΑΝ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΟ
Μέχρι την ηλικία των 2 ετών δε μπορούμε να αναγνωρίσουμε αν υπάρχει η ανάγκη της απώλειας βάρους ενός παιδιού. Η προσπάθεια για μείωση του βάρους, ξεκινά μετά την ηλικία των 2 ετών.
Από την ηλικία των 2 ετών και μέχρι την ηλικία των 5 ετών, είτε το παιδί είναι υπέρβαρο είτε παχύσαρκο, οι ειδικοί συνιστούν προσπάθεια διατήρησης του βάρους του ή μείωση του ρυθμού αύξησής του. Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο είναι να περιοριστεί η ποσότητα του φαγητού που καταναλώνει το παιδί.
Από την ηλικία των 6 έως την ηλικία των 11 ετών, όταν το παιδί είναι υπέρβαρο, συστήνεται η διατήρηση του σωματικού του βάρους. Όταν είναι παχύσαρκο, συστήνεται η απώλεια σωματικού βάρους κατά μισό κιλό το μήνα, ενώ όταν το παιδί είναι υπερβολικά παχύσαρκο (και συχνά έχει και αυξημένα λιπίδια στο αίμα του), τότε οι ειδικοί συστήνουν η απώλεια να μην ξεπερνά το 1 κιλό την εβδομάδα.
Από την ηλικία των 12 έως την ηλικία των 18 ετών, όταν ένα παιδί είναι υπέρβαρο συστήνεται η απώλεια μισού κιλού το μήνα περίπου, ενώ όταν είναι παχύσαρκο θα πρέπει να χάνουν περίπου ένα κιλό την εβδομάδα.
ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
• Σε κάθε περίπτωση, να θυμάστε ότι κάθε τροφή έχει διαφορετικούς συνδυασμούς θρεπτικών συστατικών γι’ αυτό είναι απαραίτητο κάθε παιδί να καταναλώνει ποικιλία τροφών (πάντα όμως με μέτρο και πρόγραμμα) ώστε να μην στερείται τα αναγκαία για την ανάπτυξη και την απόδοσή του θρεπτικά στοιχεία.
• Δίνεται οι ίδιοι το καλό παράδειγμα, γίνεται πρότυπο εσείς για τα παιδιά σας.
• Αυξήστε τη φυσική δραστηριότητά του, βοηθώντας το παιδί σας να βρει το είδος της άθλησης που του αρέσει.
• Ελαττώστε την ώρα που εσείς και το παιδί βλέπετε τηλεόραση.
• Τρώτε όλοι μαζί στο τραπέζι για να μπορείτε να ελέγχετε την ποσότητα φαγητού που θα του προσφέρετε και το τι ακριβώς θα φάει απ’ αυτή.
• Φροντίστε ώστε στο ψυγείο και τα ντουλάπια να υπάρχουν πάντα υγιεινές επιλογές τροφίμων.
• Πάρτε μαζί το παιδί σας στα ψώνια του σπιτιού και ενθαρρύνετέ το να συμμετέχει στο μαγείρεμα. Τα παιδιά το βλέπουν σαν παιχνίδι κι έτσι θα φάνε πιο ευχάριστα κάτι που διάλεξαν εκείνα και βοήθησαν στην προετοιμασία του.
• Φροντίστε ώστε το παιδί σας να καταναλώνει πάντα ένα καλό και θρεπτικό πρωινό.
• Για το σχολείο να το προμηθεύετε με κάποιο σνακ προετοιμασμένο από εσάς, όπως φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα ή χυμό με 1 τοστ ή 1 παστέλι ή 1 μπάρα δημητριακών ή 1 λεπτή φέτα σπιτικό κέικ ή σπιτικά κουλουράκια, παρά να αγοράζει κάτι απ’ έξω.
• Μη χρησιμοποιείτε το φαγητό ως τιμωρία ή ανταμοιβή. Δεν είναι σωστό να στερείτε στο παιδί κανένα γεύμα για να το τιμωρήσετε γιατί τότε θα πεινάσει με αποτέλεσμα μετά να φάει οτιδήποτε βρει μπροστά του. Σε αντίθεση, αν του δίνετε κάποια τρόφιμα, όπως σοκολάτες, γαριδάκια, πατατάκια, παγωτά, κλπ σαν επιβράβευση επειδή ήταν καλό παιδί, τότε θα προτιμάει αυτά τα τρόφιμα πιστεύοντας ότι είναι τα καλύτερα.
ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΕΧΕΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΕΝΗΛΙΚΑ
Ένα παιδί δεν είναι ένας mini ενήλικας! Επειδή αναπτύσσεται συνεχώς έχει ανάγκη από περισσότερες θερμίδες ενώ επειδή έχει στομάχι μικρότερης χωρητικότητας από αυτό του ενήλικα, αυτές τις θερμίδες θα τις πάρει καλύτερα από μικρά και συχνά γεύματα.
Αυτό ισχύει και για τα υπέρβαρα παιδιά τα οποία πρέπει να ενθαρρύνονται να τρώνε ενδιάμεσα θρεπτικά γεύματα ώστε να μην οδηγούνται στην επιλογή τροφών υψηλών σε θερμίδες και λιπαρά (πχ πατατάκια, σοκολάτες, κλπ) που θα δώσουν μια γρήγορη και όχι διαρκείας ανακούφιση στη πείνα τους.
Οι διατροφικές διαφορές μεταξύ παιδιών και ενηλίκων δεν είναι μόνο θερμιδικές αλλά αφορούν επίσης και πολλά άλλα διατροφικά στοιχεία (πρωτείνες, φυτικές ίνες, ασβέστιο, σίδηρο, κλπ) τα οποία αλλάζουν ανάλογα με την ηλικία του παιδιού.
